Terapia manualna to rodzaj technik fizjoterapeutycznych opierających się na wiedzy z zakresu anatomii I biomechaniki. Terapia manualna zawsze poparta jest szczegółowym wywiadem oraz badaniem fizjoterapeutycznym. Metoda jest stosowana w leczeniu dysfunkcji narządów ruchu: mięśni, więzadeł, stawów, całych kończyn kręgosłupa a także trzewi jak I innych układów ciała człowieka. Terapia manualna pochodzi z Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych, gdzie jest z powodzeniem stosowana już od ponad stu lat.
Terapia manualna, jak sugeruje to jej nazwa, polega na manualnym badaniu pacjenta. Podczas badania palpacyjnego specjalista jest w stanie rozpoznać rodzaj zaburzeń i wdrożyć odpowiednią technikę leczenia. Poprzez mobilizowanie zablokowanych punktów układu ruchu organizm zostaje pobudzony do samoregeneracji, dlatego mówi się, że terapia manualna wykorzystuje naturalne możliwości naprawcze ludzkiego ciała. Jej celem jest zarówno zmniejszenie dolegliwości bólowych, jak i poprawa funkcji poszczególnych elementów układu ruchu.
Terapia manualna obejmuje:
Jest wiele technik I rodzajów terapii manualnej a ich skuteczność najczęściej zależy od doświadczenia I zaangażowania oraz intencji fizjoterapeuty. Techniki w głównej mierze skupiają się na manualnym/ręcznym uwalnianiu tkanek miękkich takich jak mięsnie powięź czy skóra lub na mobilizacjach stawowych mających przywrócić właściwy ślizg, mobilność I odżywienie struktur.
Pomimo wysokiej skuteczności terapii manualnej, zabiegów tego typu nie można stosować u wszystkich. Przeciwwskazania do stosowania tej metody dzieli się na względne i bezwzględne. Przeciwwskazania względne nie zawsze wykluczają możliwość zastosowania terapii, są to:
Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do podjęcia terapii manualne są natomiast:
Pacjent udający się na zabieg terapii manualnej musi być przygotowany na odsłonięcie problematycznego obszaru ciała, poddawanego zabiegowi. Terapii manualnej nie można przeprowadzić precyzyjnie przez ubranie – ręce terapeuty muszą mieć bezpośredni dostęp do narządów ruchu podlegających leczeniu. Warto zabrać do gabinetu luźny strój sportowy, który nie krępuje ruchów. Konieczne jest również przedstawienie wszystkich aktualnych wyników badań, poinformowanie terapeuty o przyjmowanych lekach, schorzeniach dodatkowych i wcześniejszych terapiach usprawniania, którym poddawał się pacjent.
Częstotliwość zabiegów terapii manualnej jest uzależniona od rodzaju dysfunkcji pacjenta i charakteru dolegliwości (czy jest to stan ostry, czy chroniczny). Najczęściej rehabilitacja manualna odbywa się co kilka dni, a sam zabieg trwa około 30 minut. Warto mieć na uwadze, że terapia manualna odznacza się bardzo dobrą skutecznością – z reguły dolegliwości bólowe po terapii manualnej ustępują całkowicie, dlatego nie zaleca się przerywać leczenia przed osiągnięciem pełnych rezultatów.